Nadwzroczność to jedna z najpowszechniejszych wad wzroku. Charakterystyczny objaw? Wyraźnie widzisz przedmioty, które znajdują się daleko, a te blisko Ciebie są rozmazane. Wadę koryguje się przy użyciu soczewek lub okularów, ale zanim po nie sięgniesz, niezwykle ważna jest wizyta u optometrysty.
- Nadwzroczność jest jedną z najczęściej występujących wad wzroku. Charakteryzuje ją wyraźne widzenie przedmiotów znajdujących się daleko, ale niewyraźne tych, które są blisko.
- Nieskorygowana nadwzroczność może się szybko pogłębiać, a do nieprzyjemnych objawów – poza problemami z widzeniem – nierzadko dołącza także zmęczenie, ból głowy i łzawienie oczu.
- Nadwzroczność występuje zarówno u dzieci, dorosłych, jak i osób starszych. W każdej z tych grup ma nieco inne pochodzenie.
- Korekcja nadwzroczności sprowadza się do stosowania okularów korekcyjnych lub soczewek kontaktowych o mocy dobranej przez okulistę lub optometrystę w trakcie badania wzroku.
- Chcąc zapobiec wystąpieniu lub pogłębieniu się nadwzroczności, warto wprowadzić do życia kilka nawyków o charakterze profilaktycznym. Poznasz je, czytając poniższy artykuł.
Spis treści:
- Czym jest nadwzroczność i co ją powoduje?
- Nadwzroczność - objawy i diagnostyka
- Nadwzroczność u dzieci i osób starszych – czym się różnią?
- Leczenie, czyli jak wygląda korekcja nadwzroczności?
- Profilaktyka – co robić, żeby zapobiec wystąpieniu lub pogłębieniu się nadwzroczności?
Czym jest nadwzroczność i co ją powoduje?
Nadwzroczność, inaczej nazywana dalekowzrocznością lub hipermetropią, to jedna z najczęściej występujących wad wzroku. Jej najbardziej charakterystycznym objawem jest wyraźne widzenie przedmiotów znajdujących się daleko, a niewyraźne – rzeczy, które są blisko. W zależności od stopnia zaawansowania wyróżnia się nadwzroczność małą (do 2,5 dioptrii), średnią (2,5-6 dioptrii) i dużą (powyżej 6 dioptrii).
Dolegliwość jest efektem nieprawidłowego kształtu rogówki – płaskiej i zbyt małej w stosunku do długości gałki ocznej. To z kolei powoduje, że promienie światła docierające do oka skupiają się za siatkówką zamiast dokładnie na niej, a to skutkuje właśnie niewyraźnym widzeniem w bliży.
Nadwzroczność - objawy i diagnostyka
"Panuje przekonanie, że osoba cierpiąca na nadwzroczność, dobrze widzi z daleka, natomiast ma problem z wyostrzeniem widzenia z bliska. W rzeczywistości jest tak, że osoba z nadwzrocznością ma problem z wyraźnym postrzeganiem przedmiotów z każdej odległości. Dlatego tak ważne jest, aby wada wzroku została w porę wykryta i prawidłowo skorygowana, co będzie owocować wyraźnym widzeniem. Da nam to także szansę, by zatrzymać lub spowolnić narastanie wady wzroku w przyszłości."
Katarzyna Skrzekut - Optometrysta KODANO Optyk
Dalekowzroczność charakteryzuje słabe widzenie przedmiotów widzianych z bliska. Osoba dotknięta tą wadą mruży więc oczy, próbując wyostrzyć obraz. Równolegle może występować:
- zmęczenie,
- ból głowy,
- łzawienie oczu,
- zamglone widzenie z bliska i/lub daleka
- ból oczu (przez mocne napięcie mięśni gałek ocznych podczas mrużenia),
- efekt podwójnego widzenia,
- zez zbieżny.
Nadwzroczność diagnozuje optometrysta. Jeśli zauważysz u siebie wspomniane wyżej objawy, umów się na wizytę, a podczas niej określ swoje podejrzenia ze wskazaniem zmian w widzeniu, które Cię zaniepokoiły. Lekarz przeprowadzi badanie, w trakcie którego określi, czy dalekowzroczność występuje, a jeśli tak, to z jaką mocą i jak silnej korekcji wymaga. Najprawdopodobniej dostaniesz receptę na okulary korekcyjne lub soczewki kontaktowe dopasowane do posiadanej wady wzroku.
Nadwzroczność u dzieci i osób starszych – czym się różnią?
Nadwzroczność u dzieci różni się od tej, występującej u osób starszych. Niektóre dzieci bowiem przychodzą na świat z tą wadą wzroku i w miarę prawidłowego prowadzenia narządu wzroku może ona samowolnie zniknąć. Ważne jest, by zabierać dziecko na regularne wizyty u okulisty i kontrolować to, czy dolegliwość ustępuje, utrzymuje się na tym samym poziomie czy może rozwija się - bo tak może się zdarzyć. Będzie to oznaczało, że nadwzroczność obu oczu przechodzi z fizjologicznej i wrodzonej w patologiczną, inaczej przewlekłą.
"W przypadku dzieci ważne jest, aby pierwsze badanie było wykonane przez lekarza okulistę. Wymagane jest podanie kropli (tropikamid lub atropina), które mają za zadanie rozluźnić mięśnie gałki ocznej i przedstawić wadę rzeczywistą. Musimy wiedzieć, że dzieci mają bardzo silną pracę mięśni gałki ocznej i samemu trudno jest dostrzec problem."
Katarzyna Skrzekut - Optometrysta KODANO Optyk
Dzieci to nie jedyna grupa dotkniętą tą wadą wzroku. Występuje również nadwzroczność starcza – i nie jest to prezbiopia, jak mylnie sądzi wiele osób. Nadwzroczność u osób starszych, choć daje takie same objawy, jak u młodszych, ma inne przyczyny. To już nie wynik fizjologii jeszcze rozwijającego się narządu wzroku, a najczęściej efekt:
- osłabienia lub kruchości naczyń krwionośnych,
- malejącej elastyczności soczewki i tym samym pogorszonej zdolności oka do akomodacji, czyli zmiany jej kształtu w stosunku do odległości, w jakiej znajduje się obserwowany przedmiot.
Leczenie, czyli jak wygląda korekcja nadwzroczności?
Korekcja nadwzroczności, tak jak wielu innych wad wzroku, polega na korzystaniu z soczewek kontaktowych lub okularów korekcyjnych o mocy określonej przez lekarza podczas badania. Moc podaje się w dioptriach o wartościach dodatnich. Jeśli wada nie jest bardzo duża, w grę wchodzi również całkowite jej wyleczenie – operacyjne, w ramach laserowej korekcji wzroku.
Czym charakteryzują się soczewki kontaktowe dla dalekowidzów?
Są ukształtowane tak, by skupiały wiązki światła bezpośrednio na siatkówce, nie za nią. W ten sposób gwarantują wyraźne widzenie przedmiotów, które znajdują się blisko Ciebie.
Soczewki kontaktowe są o tyle wygodniejsze od okularów korekcyjnych, że pokrywając całą powierzchnię oka, nie zawężają pola widzenia i pozwalają wręcz zapomnieć o tym, że posiadasz jakąkolwiek wadę wzroku. Musisz jednak pamiętać o odpowiedniej higienie i regularnej wymianie starej pary soczewek na nową – by utrzymać nienaganne zdrowie narządu wzroku i rzeczywiście cieszyć się maksymalnym komfortem widzenia.
Profilaktyka – co robić, żeby zapobiec wystąpieniu lub pogłębieniu się nadwzroczności?
Aby nie dopuścić do wystąpienia nadwzroczności, a także jakiejkolwiek innej wady wzroku, powinieneś dbać o swoje zdrowie. W końcu kondycja narządu wzroku jest bezpośrednio związana z dietą.
- Zwracaj uwagę na obecność witaminy A, E i C w swoich posiłkach, a jeśli brakuje ich w spożywanych przez Ciebie produktach, pomyśl o dodatkowej suplementacji.
- Zadbaj o regularną aktywność fizyczną.
- Przestrzegaj zasad BHP w miejscu pracy.
- W słonecznej porze roku stosuj okulary z filtrami UV.
- Spróbuj mniej czasu poświęcać na wpatrywanie się w ekrany urządzeń elektronicznych – komputera, telefonu, tabletu.
- Czytaj tylko przy dobrym oświetleniu i najlepiej za dnia.
- Regularne wizyty u okulisty – to po prostu konieczność, bo jeśli pojawi się wada wzroku, a nie będziesz jej korygować, może się ona szybko i niebezpiecznie pogłębić, co znacząco pogorszy jakość Twojego życia.
Korekcja obu oczu z nadwzrocznością nie jest trudna ani zbyt kosztowna. Ale niezbędne jest wykrycie wady wzroku, a to może zrobić tylko lekarz okulista lub optometrysta. Jeśli tylko zauważysz u siebie charakterystyczne objawy, opisane powyżej, nie zwlekaj. Pamiętaj też o regularnych, kontrolnych wizytach.
Opracowanie:
Artykuł powstał w oparciu o publikacje naukowe i stanowi integralną część Poradnika Optometrysty. Zapoznaj się z artykułami zgromadzonymi w poradniku, aby dowiedzieć się więcej o soczewkach kontaktowych. W razie wątpliwości skontaktuj się z naszym zespołem optometrystów lub poradź się swojego okulisty. Zagadnienia prezentowane w artykule, szczególnie w przypadku problemów ze wzrokiem, należy skonsultować ze specjalistą.
Realizacja - Zespół optometrystów pod redakcją mgr Katarzyny Rąpały (Absolwentka Wydziału Inżynierii Produkcji i Technologii Materiałów na Politechnice Częstochowskiej z specjalnością Optometria. Z branżą optyczną związana od 2011. Kontaktolog z pasji i zamiłowania.)
