Dalekowidz to osoba obarczona nadwzrocznością, czyli wadą wzroku polegająca na tym, że równoległe promienie świetlne wpadające do oka po przejściu przez ośrodki optyczne oka załamują się nie na lecz za siatkówką, a powstający na siatkówce obraz jest nieostry. Odpowiedzialna za ten stan może być: zbyt krótka gałka oczna lub zbyt mała siła łamiąca rogówki lub soczewki.
- Nadwzroczność można korygować zarówno okularami, jak i soczewkami kontaktowymi. Jakimi? Wybór jest duży.
- Dalekowidzowie mają do dyspozycji soczewki kontaktowe o dodatnich mocach korekcyjnych. Są to soczewki wypukłe, grubsze w środkowej części niż na brzegu.
- Dalekowidzem jest również osoba z prezbiopią, czyli nadwzrocznością starczą. Tę wadę wzroku koryguje się za pomocą innych soczewek: progresywnych, inaczej nazywanych multifokalnymi.
oko nadwzroczne bez korekcji
Objawy nadwzroczności
Objawy nadwzroczności zależą od wielkości wady i wieku pacjenta. Osoby młode z małą nadwzrocznością (do +3,0 D) mogą ją wyrównać poprzez stałe napięcie akomodacji. W wieku 25 – 40 lat typowym objawem nadwzroczności jest gorsze widzenie z bliska. Po 40 r. ż. nadwzroczność objawia się złym widzeniem zarówno do dali i bliży (z powodu osłabienia akomodacji).
Korekcja nadwzroczności
Nadwzroczność koryguje się przy pomocy soczewek kontaktowych o plusowych mocach. Są to soczewki wypukłe, które w swojej środkowej części są grubsze niż na brzegu. Soczewka tego typu skupia światło przemieszczając punkt skupienia na siatkówkę.
oko nadwzroczne z korekcją
W przypadku wady powyżej +3,25 D moc soczewek kontaktowych różni się od mocy okularów. Wynika to z faktu, że soczewka kontaktowa zakładana jest bezpośrednio na oko przez co promienie światła załamują się w innej odległości od siatkówki niż w przypadku soczewek okularowych, które są oddalone od oka o ok. 10 – 13 mm. Przy nadwzroczności soczewka kontaktowa powinna mieć większą moc niż odpowiednia soczewka okularowa. Różnica mocy jest tym większa im większa jest moc soczewki okularowej. Na rynku dostępne są soczewki, podzielone ze względu na tryb wymiany:
- soczewki jednodniowe dla dalekowidza, np:
- #bioview Daily - o mocy korekcyjnej do +8,00 Dioptrii
- 1-DAY ACUVUE® MOIST - o mocy korekcyjnej do +6,00 Dioptrii
- ACUVUE® OASYS 1-Day - o mocy korekcyjnej do +8,00 Dioptrii
- AquaView Daily - o mocy korekcyjnej do +6,00 Dioptrii
- Biotrue® ONEday - o mocy korekcyjnej do +6,00 Dioptrii
- Clariti® 1 Day - o mocy korekcyjnej do +8,00 Dioptrii
- Dailies AquaComfort Plus - o mocy korekcyjnej do +8,00 Dioptrii
- Dailies Total 1® - o mocy korekcyjnej do +6,00 Dioptrii
- Eyeye Bioxy Daily - o mocy korekcyjnej do +4,00 Dioptrii
- Live Daily Disposable - o mocy korekcyjnej do +8,00 Dioptrii
- Proclear 1 Day - o mocy korekcyjnej do +8,00 Dioptrii
- soczewki dwutygodniowe dla dalekowidza, np:
- ACUVUE® OASYS - o mocy korekcyjnej do +8,00 Dioptrii
- ACUVUE® OASYS with Transitions™ - o mocy korekcyjnej do +8,00 Dioptrii
- AquaView Moist 2 weeks - o mocy korekcyjnej do +8,00 Dioptrii
- Aveo 2 weeks - o mocy korekcyjnej do +6,00 Dioptrii
- FitView Advance 2 weeks - o mocy korekcyjnej do +6,00 Dioptrii
- soczewki miesięczne dla dalekowidza, np:
- #bioview Monthly - o mocy korekcyjnej do +8,00 Dioptrii
- Air Optix Plus HydraGlyde - o mocy korekcyjnej do +8,00 Dioptrii
- AquaView Monthly - o mocy korekcyjnej do +12,00 Dioptrii
- Biofinity - o mocy korekcyjnej do +8,00 Dioptrii
- Biofinity Energys™ - o mocy korekcyjnej do +8,00 Dioptrii
- Eyeye Bioxy™ - o mocy korekcyjnej do +6,00 Dioptrii
- FitView Monthly - o mocy korekcyjnej do +4,00 Dioptrii
- Proclear Sphere™ - o mocy korekcyjnej do +20,00 Dioptrii
- PureVision 2 HD - o mocy korekcyjnej do +6,00 Dioptrii
- SofLens 38 - o mocy korekcyjnej do +4,00 Dioptrii
- SofLens 59 - o mocy korekcyjnej do +6,00 Dioptrii
- Total 30 - o mocy korekcyjnej do +8,00 Dioptrii
- ULTRA® - o mocy korekcyjnej do +6,00 Dioptrii
- soczewki kwartalne dla dalekowidza, np:
- BioAir 38FW - o mocy korekcyjnej do +4,00 Dioptrii
- soczewki roczne dla dalekowidza, np:
- Zero 6 Sphere - o mocy korekcyjnej do +20,00 Dioptrii
- Zero 6 Sphere RX - o mocy korekcyjnej do +30,00 Dioptrii
Na czym polega nadwzroczność starcza?
Inną odmianą nadwzroczności jest nadwzroczność starcza inaczej nazywana presbiopią, spowodowana zmniejszeniem elastyczności soczewki oka i zaburzeniem akomodacji. Oko powoli traci zdolność prawidłowego ogniskowania na siatkówce obrazów przedmiotów znajdujących się blisko. Jest wynikiem naturalnego procesu starzenia, który rozpoczyna się zwykle ok. 40 roku życia i postępuje aż do wieku 60 – 65 lat, kiedy to oko całkowicie traci zdolność akomodacji, czyli możliwość prawidłowego widzenia przedmiotów z bliska.
Objawy presbiopii:
- trudności w czytaniu drobnego tekstu,
- oddalanie tekstu by widzieć go lepiej,
- zmęczenie, bóle głowy przy dłuższej pracy z bliska,
- konieczność zwiększania oświetlenia podczas czytania, pracy z bliska.
Korekcja presbiopii:
Do korekcji starczowzroczności konieczne jest zastosowanie dodatkowej mocy optycznej (zależnej od wieku i stopnia utraty akomodacji, najczęściej w przedziale od +0,5 do +3,5 dioptrii) większej od korekcji do dali. Osoby normowzroczne (bez wady wzroku) wymagają jedynie „plusowej” korekcji tylko do bliskich odległości. Osoby z nadwzrocznością, krótkowzrocznością, astygmatyzmem, wymagają zastosowania różnych korekcji do dali i do bliży.
Presbiopię koryguje się progresywnymi (multifokalnymi) soczewkami kontaktowymi, które występują w wersji jednodniowej lub miesięcznej. W ich przypadku konieczne jest określenie mocy do dali oraz wielkości addycji (różnica mocy między korekcją do dali, a bliży).
Opracowanie:
Artykuł powstał w oparciu o publikacje naukowe i stanowi integralną część Poradnika Optometrysty. Zapoznaj się z artykułami zgromadzonymi w poradniku, aby dowiedzieć się więcej o soczewkach kontaktowych. W razie wątpliwości skontaktuj się z naszym zespołem optometrystów lub poradź się swojego okulisty. Zagadnienia prezentowane w artykule, szczególnie w przypadku problemów ze wzrokiem, należy skonsultować ze specjalistą.
Realizacja - zespół optometrystów KODANO Optyk
źródła informacji:
- [1] Grosvenor T. Optometria. Wydawnictwo Elesevier Urban & Partner. Wrocław 2011
- [2] Gasson A., Morris J. Soczewki kontaktowe. Wydawnictwo Elesevier Urban & Partner. Wrocław
- [3] Styszyński A. Korekcja wad wzroku - procedury badania refrakcji. α-medica press. 2007