Testy do badania widzenia przestrzennego

Widzenie przestrzenne, inaczej nazywane stereopsją (trzeci, najwyższy stopień widzenia obuocznego) jest najdoskonalszą funkcją układu wzrokowego, która umożliwia postrzeganie głębi i prawidłową ocenę odległości.

   

Spis treści:

1. Zaburzenia widzenia obuocznego - objawy
2. Na czym polega badanie widzenia przestrzennego?
   • Co to jest test stereoskopowy?
   • Co to jest Stereo Fly Test?
   • Co to jest test Langa?
   • Co to jest test TNO?
3. Co poza testami do badania widzenia przestrzennego?

 

Objawami sugerującymi, że mamy do czynienia z zaburzeniami widzenia obuocznego są:

• częste bóle głowy,
• problemy z koncentracją,
• szybkie męczenie się podczas czytania lub pracy przy komputerze,
• niechęć do wykonywania różnych czynności z bliska,
• senność i problemy z zapamiętaniem tego, co się ostatnio przeczytało,
• problemy z oceną odległości, a nawet niezdarność czy tendencja do przewracania rzeczy.

Często nie są one kojarzone ze wzrokiem i są mylnie uważane za efekt zmęczenia, będące w istocie konsekwencją zaburzeń widzenia.

Ponieważ nie wszystkie problemy wzrokowe można wykryć podczas podstawowego badania wzroku, którego podstawowym celem jest określenie wielkości wady wzroku, w przypadku wystąpienia wyżej wymienionych objawów konieczne jest przeprowadzanie badań oceniających stan widzenia obuocznego.

 

Na czym polega badanie widzenia przestrzennego?

Badanie widzenia obuocznego wymaga rozdzielenia wrażeń wzrokowych obojga oczu (dysocjacja obrazów) co sprawia, że każde oko widzi odmienne, przeznaczone tylko dla siebie obrazy. Jest to możliwe dzięki zastosowaniu odpowiednich filtrów polaryzacyjnych lub czerwono-zielonych. Testy w których wykorzystuje się filtry czerwono-zielone są silne dysocjujące, a co za tym idzie stwarzają warunki oddalone od istniejących w życiu codziennym.

Testy z filtrami polaryzacyjnymi są słabo dysocjujące. W minimalny sposób rozdzielają widzenie obu oczu nie obniżając ostrości wzroku i nie zmieniają naturalnych warunków widzenia obuocznego. Poprzez zastosowanie specjalnych okularów z osiami filtrów prostopadle do siebie ustawionymi uzyskuje się rozdzielenie wrażeń wzrokowych obojga oczu. Poszczególne elementy testów są zbudowane z filtrów polaryzacyjnych w dwóch prostopadłych kierunkach osi. Jedno oko widzi ten element testu, który jest oświetlony światłem spolaryzowanym w tej samej płaszczyźnie co filtr umieszczony przed tym okiem; drugie oko widzi pozostałą część testu.

 

Co to jest test stereoskopowy?

Testem polaryzacyjnym, badającym trzeci stopień widzenia obuocznego jest test stereoskopowy.

 

Test stereoskopowy (R - rzutnik, E - ekran, F - filtr polaryzacyjny, O.L. - oko lewe, O.P. - oko prawe, O.O. - obraz widziany obuocznie).

 

Test ten składa się z czterech kresek i kółka będącego bodźcem do fuzji. Przeprowadza się go w odległości 4-6 m w ciemnym oświetleniu. Przy prawidłowym widzeniu stereoskopowym pacjent powinien widzieć dwie kreski, górną i dolna w jednej linii z kropką pośrodku. Dolna kreska powinna wystawać przed płaszczyzną testu, a górna leżeć za nią. Inne ustawienie kresek może świadczyć o tłumieniu któregoś oka, natomiast widzenie trzech kresek - o forii.

 

Co to jest Stereo Fly Test?

Stereo Fly Test jest testem badającym poziom widzenia stereoskopowego do bliży. Składa się on z dwóch części: muchy oraz kwadratów z pierścieniami i figur.

 

Stereo Fly Test
źródło zdjęcia - Optometria.pl

 

Wykonuje się go z odległości 40 cm przy intensywnym oświetleniu razem z okularami polaryzacyjnymi. W przypadku prawidłowego widzenia stereoskopowego badany widzi muchę w trójwymiarze, ze skrzydełkami uniesionymi ponad tabliczkę testową oraz pojedyncze pierścienie i figury wysuwające się bardziej do przodu. Zastosowanie tych testów pozwala na ilościową ocenę stereopsji w zakresie od 3000 do 20 sekund kątowych.

 

Co to jest test Langa?

Innym testem do badania widzenia przestrzennego stosowanym u dzieci (w wieku 2-3 lat) jest test Langa.

 

Test Langa
źródło - Eyesfirst.eu

 

Jest to płytka z ciemnymi kropkami, które tworzą trzy figury testu (kot, gwiazda, auto - test Langa I; księżyc, słoń i auto - test Langa II). Na powierzchni płytki znajduje się przezroczysta powłoka składająca się z równolegle ułożonych, cienkich cylindrycznych prążków. Cylindry te powodują, że obraz rozdzielony jest na dwie lekko rozsunięte składowe dzięki czemu jedna widziana jest prawym okiem, a druga lewym. Badane dziecko powinno wskazać rozmieszczenie figur na tabliczce testowej. Prawidłowo poszczególne figury testu powinny być widziane w różnych płaszczyznach. Najbardziej wysuniętą figurą w teście I jest obraz kota (1200 sekund kątowych), mniej wysuniętą - gwiazda (600 sekund kątowych), najmniej - auto (550 sekund kątowych).

 

Co to jest test TNO?

Test TNO przeznaczony jest do badania dzieci w wieku przedszkolnym.

 

Test TNO

 

Składa się z 7 tablic, które ogląda się przez czerwono-zielone okulary. Na każdej tablicy znajdują się figury złożone z czerwono zielonych kropek różnej wielkości. Jedno oko widzi obraz tworzony z czerwonych kropek, drugie z zielonych. Na każdej z trzech pierwszych tablic znajdują się figury z czerwono-zielonych kropek, które widoczne są zarówno bez okularów, jak i w okularach oraz dodatkowe figury widziane tylko przez osoby ze stereopsją (gdy patrzą przez okulary czerwono-zielone). Na każdej z następnych tablic znajdują się 4 pola, a w każdym polu umieszczona jest figura kółka z sektorowym ubytkiem różnie skierowanym: do góry, w dół, w prawo lub w lewo. Stopień trudności rozpoznawania tej części testu TNO wzrasta na kolejnych tablicach od 480 do 15 sekund kątowych.

 

Co poza testami do badania widzenia przestrzennego?

Wyżej wymienione testy pozwalają wykryć zaburzenia widzenia obuocznego, które w zależności od ich stopnia i wieku pacjenta można odpowiednio leczyć stosując specjalne ćwiczenia (terapia widzenia).