Zadbaj o wzrok na stoku

Sezon narciarski w pełni. Podczas białego szaleństwa pamiętajmy, że na stoku tak samo jak posiadanie kasku, równie ważna jest odpowiednia ochrona oczu. Na co narażony jest nasz wzrok i jakie mogą być konsekwencje niewłaściwej ochrony? Które okulary i gogle wybrać? To wszystko w dzisiejszym artykule.

   

Spis treści:

1. Dlaczego trzeba chronić wzrok na stoku i w górach zimą?
2. Czym jest ślepota śnieżna?
   • Ślepota śnieżna – przyczyny
   • Kto jest szczególnie narażony na ślepotę śnieżną?
   • Ślepota śnieżna – objawy
   • Ślepota śnieżna – leczenie
   • Jak zapobiegać wystąpieniu ślepoty śnieżnej?
3. Gogle czy okulary na narty – co wybrać?
   • Jakie gogle wybrać?
   • Jakie przeciwsłoneczne okulary sportowe wybrać?
4. Podsumowanie

 

Dlaczego trzeba chronić wzrok na stoku i w górach zimą?

 

Ciepłe i przewiewne ubranie, dobre buty i kask to podstawowe wyposażenie podczas aktywności zimą w górach. Równie ważna – choć niestety często pomijana – jest także ochrona wzroku. A szkodliwość działania promieni słonecznych wzrasta o 6-8% co każde 1000 metrów nad poziomem morza. Dodatkowo śnieg odbija je, potęgując ten efekt. Ponadto zagrożenie z roku na rok jest coraz większe, ze względu na powiększającą się dziurę ozonową.

Okulary na narty wysokiej jakości mogą skutecznie zabezpieczyć oczy przed oddziaływaniem promieniowania słonecznego. Muszą być jednak dobrze dopasowane i noszone przez cały czas.

 

Czym jest ślepota śnieżna?

 

Ślepota śnieżna jest dolegliwością, która zagraża przede wszystkim wielbicielom aktywności na śniegu, w tym narciarzom i wspinaczom wysokogórskim. Powód – promieniowanie ultrafioletowe, które w otoczeniu śniegu oddziałuje znacznie mocniej. Na szczęście można się przed tym uchronić. Wystarczy nosić odpowiednio dobrane okulary na narty.

 

Ślepota śnieżna – przyczyny

 

Ekspozycja na zbyt intensywne promieniowanie ultrafioletowe stwarza realne zagrożenie oparzenia nabłonka rogówki i spojówki, a czasami również ostrego zapalenia spojówek. To właśnie to uszkodzenie nazywane jest ślepotą śnieżną. Powoduje ono niebezpieczne, bardzo nieprzyjemne problemy z oczami i pogarsza jakość widzenia. Wbrew temu, co sugeruje nazwa, ślepota śnieżna nie skutkuje całkowitą utratą wzroku. Uniemożliwia jednak dalszą aktywność na śniegu i dodaje stresu oraz zmartwień.

 

Kto jest szczególnie narażony na ślepotę śnieżną?

 

Przede wszystkim wysokogórscy wspinacze, narciarze i osoby, które uprawiają inne aktywności na śniegu, zwłaszcza w górach. Ale to nie wszystko. Ślepota śnieżna może przydarzyć się na niżej położonych terenach, także w miejscach, w których nie spadł śnieg. Wystarczy, że dojdzie do ekspozycji na zbyt mocne promieniowanie słoneczne; takie, do którego narząd wzroku danej osoby nie jest przyzwyczajony.

 

Ślepota śnieżna – objawy

 

Ślepota śnieżna daje tak silne i niewygodne objawy, że nie sposób ich przegapić. I to po zaledwie kilku lub kilkunastu godzinach od ekspozycji na słońce. Niepokojącymi sygnałami, na które powinniśmy zwrócić uwagę są m.in.:

• łzawienie,
• światłowstręt,
• zaburzenie widzenia,
• ostry ból głowy,
• ból oczu nasilający się przy ruchu gałek ocznych,
• opuchlizna powiek,
• mimowolne skurcze powiek,
• uczucie piasku pod powiekami,
• zaczerwienienie oczu.

 

Ślepota śnieżna – leczenie

 

Co należy zrobić zaraz po wystąpieniu objawów ślepoty śnieżnej? Przenieść się do ciemnego lub przynajmniej mocno zacienionego miejsca. Warto zakryć oczy – opatrunkiem, a jeśli nie mamy go pod ręką, jakimkolwiek czystym materiałem – by przerwać kontakt chorych oczu ze światłem słonecznym. Świetnie sprawdzą się też okulary przeciwsłoneczne. Ulgę w bólu i dyskomforcie przyniosą zimne okłady i krople do oczu. Jeśli to okaże się zbyt małą pomocą, można przyjąć leki przeciwbólowe, na przykład paracetamol. Aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia zapalenia spojówek, należy stosować krople lub maści antybakteryjne do oczu.

Czas leczenia zależy od tego, jak duże szkody poczyniło promieniowanie ultrafioletowe. W większości przypadków objawy ustępują po 2-3 dniach. Jeśli tak się nie stanie, chory musi liczyć się z tym, że już zawsze będzie wykazywał zwiększoną wrażliwość oczu na słońce i przez resztę życia będzie musiał nosić okulary przeciwsłoneczne przy choćby minimalnym świetle słonecznym.

Czy wiesz, że…? Ze ślepotą śnieżną zmagał się Wojciech Jaruzelski. Z tego powodu tak często można było zobaczyć go w przyciemnianych okularach. Dolegliwość nabył przy wyrębie drzew na tajdze. Do często występującej, słonecznej pogody dochodziła obecność śniegu, potęgującego niekorzystne działanie promieniowania UV.

 

Jak zapobiegać wystąpieniu ślepoty śnieżnej?

 

Jak w przypadku każdej choroby, zdecydowanie lepiej jest jej zapobiegać niż ją leczyć. Dotyczy to także ślepoty śnieżnej. Tym bardziej, że najlepszą metodą na uniknięcie tej dolegliwości, są okulary przeciwsłoneczne na narty lub gogle przeznaczone do sportów zimowych. W tym przypadku musimy przede wszystkim pamiętać, że okulary powinny posiadać wysokie filtry przeciwsłoneczne, w pełni osłaniać oczy i być noszone przez cały czas trwania aktywności na śniegu.

 

Gogle czy okulary na narty – co wybrać?

 

Gogle są idealne dla sportowców, bo poza tym, że zapewniają ochronę przed UV, zabezpieczają też przed wiatrem, śniegiem, zanieczyszczeniami, a docelowo przed urazami mechanicznymi. Tak dobrą ochronę zawdzięczamy ich szczelnej budowie. Poprawiają też widoczność, a to ważne jest podczas poruszania się na śniegu.

 

Jakie gogle wybrać?

 

• Z dobrymi soczewkami - im ciemniejsze, tym mocniejsza ich ochronaskuteczniej chronią przed słońcem. Ciemne szkła w goglach mogą przepuścić zaledwie 10-20% promieniowania UV. Te najciemniejsze najczęściej mają brązowy, szary lub niebieski kolor. W pochmurny dzień, a więc okolicznościach z mniej intensywnym oświetleniem, wystarczą gogle z żółtymi lub pomarańczowymi szybkami. Zapewnią odpowiednią ochronę, a jednocześnie dobrą widoczność, z odpowiednim kontrastem.
• Z wytrzymałego materiału – do wyboru masz gogle z plastikowymi soczewkami lub soczewkami poliwęglanowymi. Te dDrugie słyną z największej wytrzymałości.
• Dopasowane do kasku.
• Nieograniczające pola widzenia – gogle z soczewkami sferycznymi, delikatnie zaokrąglonymi gwarantują większe pole widzenia, niż gogle z soczewkami cylindrycznymi, płaskimi.
• Dopasowane do twarzy – takie, które nie zsuwają się ani nie uciskają.

 

Jakie przeciwsłoneczne okulary sportowe wybrać?

 

Z kolei przeciwsłoneczne okulary sportowe załóż podczas przerwy od szusowania, na przykład w trakcie pieszych wędrówek po ośnieżonych szlakach. One też powinny posiadać mocny filtr UV – dopasowany do warunków, w jakich będziesz odpoczywał. Filtry 0-1 sprawdzą się podczas pochmurnych dni, a 3-4 nawet przy najsilniejszym świetle, i to wysoko w górach. Okulary przeciwsłoneczne na narty i wędrówki poza stokiem muszą spełniać niemal te same warunki, co gogle – być dopasowane do twarzy, w tym dość szczelnie osłaniać oczy, by słońce nie wdzierało się przez krawędzie, a jednocześnie nie mogą one ograniczać pola widzenia.

 

Okulary polaryzacyjne na narty – warto na nie postawić

 

Dobrym rozwiązaniem jest powłoka polaryzacyjna nie tylko w okularach na narty, ale też tych, które wykorzystujemy w przypadku innych aktywności na śniegu. To warstwa, która dodatkowo chroni oczy i odbija najbardziej oślepiające promienie słońca (poziome wiązki światła), a przepuszcza te łagodne (pionowe). To sprawia, że przeciwsłoneczne okulary sportowe zapewniają lepsze widzenie – bez odblasków i refleksów, z bardziej nasyconymi, wyraźnymi i nieprzekłamanymi kolorami.

 

Podsumowanie

 

Ślepota śnieżna to poważna dolegliwość, która może uniemożliwić jakąkolwiek aktywność na kilka dni, a nawet ograniczyć zdolność do uprawiania sportu przez resztę życia. Dlatego tak ważne jest przestrzeganie kilku zasad, które pozwolą zapobiegać jej wystąpieniu. Gogle i okulary na narty to najlepsza profilaktyka ślepoty śnieżnej. Teraz już wiesz, jak je wybrać. Pozostaje Ci jedynie je założyć, ubrać kask i ochronne ubrania, posmarować twarz kremem z filtrem i ruszać na stok!