Ekspozycja na promieniowanie UV zagraża oczom nie tylko w słoneczne, ale i pochmurne dni. Długotrwałe narażenie na fale UV-A i UV-B może uszkodzić zewnętrzne i wewnętrzne struktury oka. Jak się przed tym chronić i dlaczego warto nosić okulary z polaryzacją przez cały rok?
- Promieniowanie UV szkodzi wzrokowi niezależnie od pory roku, przyczyniając się do chorób oczu.
- Polaryzacja eliminuje olśnienie, poprawia komfort widzenia, chroniąc przed odbiciami od śniegu, wody i asfaltu.
- Ważny jest filtr UV400, tanie okulary bez niego mogą zwiększać ryzyko uszkodzenia wzroku.
Spis treści:
- Jak promieniowanie UV wpływa na wzrok?
- Jak działają okulary z polaryzacją?
- Kiedy warto nosić okulary polaryzacyjne?
- Podsumowanie
Jak promieniowanie UV wpływa na wzrok?
Oczy należą do najbardziej narażonych na promieniowanie ultrafioletowe struktur ludzkiego ciała, szczególnie w zakresie UV-A i UV-B. Promieniowanie UV-B (280 nm - 315 nm) wpływa niekorzystnie na narząd wzroku, wywołując stany zapalne rogówki i spojówki, zmętnienie soczewki, a nawet narośle na oku w postaci skrzydlika czy tłuszczyka. Jego oddziaływanie jest najsilniejsze między godziną 10:00 a 15:00, zwłaszcza w okresie letnim. W przeciwieństwie do UV-A zakres długości fali UV-B jest częściowo blokowany przez chmury oraz szyby, dlatego w trakcie pochmurnych dni, pobytu w pomieszczeniach czy samochodzie, dociera do nas jego mniejsza dawka.
Intensywność promieniowania UV-A (315 nm - 400 nm) pozostaje niezmienna bez względu na porę dnia, warunki pogodowe czy porę roku. Posiada niższą energię niż UV-B, ale jest w stanie dotrzeć do siatkówki oka wywołując fotochemiczne uszkodzenia niszczące plamkę, m.in. przyczyniając się do rozwoju zwyrodnienia plamki związanego z wiekiem (AMD; ang. Age-related Macular Degeneration).
Jak działają okulary z polaryzacją?
Głównym zadaniem soczewek z polaryzacją jest eliminacja efektu olśnienia słonecznego, wywołanego przez odbicie promieni słonecznych od błyszczących, poziomych powierzchni, do których zaliczamy: taflę wody, asfalt, śnieg czy lakier samochodowy. Zaletą okularów polaryzacyjnych jest zwiększanie kontrastu oraz komfortu widzenia niezależnie od warunków atmosferycznych oraz pory dnia. W okularach polaryzacyjnych dodatkowo występuje filtr UV400, który blokuje docieranie promieniowania ultrafioletowego do struktur oka.
Okulary przeciwsłoneczne kupione na targowiskach lub stoiskach przy plaży najczęściej nie posiadają odpowiedniego filtra UV. Choć przyciemniane soczewki zmniejszają ilość światła docierającego do oczu, jednocześnie powodują rozszerzenie źrenic, co ułatwia przenikanie szkodliwego promieniowania do wewnętrznych struktur oka. Jeśli soczewki nie mają właściwości pochłaniających UV, zamiast chronić wzrok, mogą zwiększać jego ekspozycję na promieniowanie.
W ofercie posiadamy szeroką gamę okularów przeciwsłonecznych z polaryzacją, a do naszych flagowych producentów zaliczamy takie marki jak: Polaroid, Ray-Ban czy Loretto.
Zobacz propozycje okularów polaryzacyjnych
Kiedy warto nosić okulary polaryzacyjne?
Okulary polaryzacyjne są szczególnie polecane określonym grupom osób. Wędkarze mogą swobodnie dostrzec rybę pod wodą, narciarze unikają oślepienia odbiciami od śniegu, co ułatwia ocenę odległości i nachylenia zboczy, a kierowcy mogą prowadzić samochód bez obawy przed olśnieniem, nawet w trakcie ulewy lub intensywnego słońca.
Jednak okulary z polaryzacją to nie tylko rozwiązanie dla profesjonalistów – sprawdzają się w codziennym użytkowaniu, zapewniając ochronę i komfort niezależnie od warunków. Skutecznie redukują odblaski i chronią wzrok zarówno podczas jazdy samochodem, spacerów, jak i innych aktywności na świeżym powietrzu.
Intensywność promieniowania UV na Ziemi wzrasta wraz z wysokością nad poziomem morza (n.p.m.) i zmienia się w zależności od pory roku oraz pory dnia. Nawet w mniej słoneczne dni nasz wzrok jest narażony na jego niekorzystne działanie. Odbite i rozproszone światło stanowi większe zagrożenie dla oczu niż ich bezpośrednia ekspozycja. Mało znanym faktem jest to, że ukośne promienie słoneczne, występujące zimą i wczesną wiosną, w określonych warunkach mogą być bardziej szkodliwe dla narządu wzroku niż latem. Zimą udział promieniowania UV przy powierzchni ziemi znacząco wzrasta na skutek jego odbicia od pokrywy śnieżnej, prowadząc do olśnienia i powodować tzw. ślepotę śnieżną. Natomiast latem podobny efekt wywołują promienie słoneczne odbijające się od wody i piasku.
Podsumowanie
Okulary z polaryzacją są najlepszym i najbezpieczniejszym dla narządu wzroku rozwiązaniem optycznym, jakie powinniśmy nosić przez cały rok, aby zapewnić ochronę nawet przed tym, czego nie widzimy gołym okiem. Pamiętaj, że nie wszystkie okulary przeciwsłoneczne zapewniają odpowiednią ochronę – zawsze wybieraj modele z filtrem UV400 i polaryzacją.
Dowiedz się więcej o okularach polaryzacyjnych z innych artykułów w Poradniku KODANO:
- Dlaczego wybrać okulary z polaryzacją?
- Blue Blocker, powłoka polaryzacyjna i antyrefleks - co je łączy?
Opracowanie:
Artykuł powstał w oparciu o publikacje naukowe i stanowi integralną część Poradnika Optometrysty. Zapoznaj się z artykułami zgromadzonymi w poradniku, aby dowiedzieć się więcej o soczewkach kontaktowych, okularach i zagadnieniach związanych z narządem wzroku. W razie wątpliwości skontaktuj się z naszym zespołem optometrystów lub poradź się swojego okulisty. Zagadnienia prezentowane w artykule, szczególnie w przypadku problemów ze wzrokiem, należy skonsultować ze specjalistą.
Realizacja - Zespół optometrystów pod redakcją mgr Aleksandry Gorczycy-Liczbik (Optometrysta KODANO Optyk, profil naukowy https://www.researchgate.net/profile/Aleksandra-Gorczyca-Liczbik)
źródła informacji:
- [1] Marro M, Moccozet L, Vernez D. Assessing Human Eye Exposure to UV Light: A Narrative Review. Front Public Health. 2022 Jul 6;10:900979. doi: 10.3389/fpubh.2022.900979.
- [2] Karnicka M.: Promieniowanie ultrafioletowe. Podział, standardy pomiaru, kategorie transmitancji świetlnej; Izoptyka 2010; 53: 8-9
- [3] Makuc R.: Wpływ mocnego słońca na oczy; Izoptyka 2008; 44: 15
- [4] Mielczarek A: Wzrok zimą; Izoptyka 2011; 59; 6-9
