Oko dominujące ma większość z nas. Wynika to z naturalnej asymetryczności naszych ciał. W tym artykule dowiesz się wszystkiego na temat dominacji oka. Chcesz sprawdzić, które oko jest Twoim dominującym? Zrobisz to szybko i łatwo z proponowanymi przez nas testami.
Dominacja oka – co to takiego?
Zwróciłeś w którymś momencie uwagę na to, że jednego z oczu używasz w pierwszej kolejności – czy to podczas patrzenia przez wizjer, przymierzania się do strzału z pistoletu czy próbie wypatrzenia czegoś znajdującego się bardzo daleko? To oko jest prawdopodobnie Twoim okiem dominującym. Oko dominujące jako pierwsze otrzymuje obraz z mózgu i przetwarza informacje szybciej niż oko drugie (o około 14-21 milisekund). Czasami nazywa się je okiem pracy.
Dominacja oka jest czymś całkowicie normalnym. Wynika z naturalnej asymetrii Twojego ciała i faktu, że mózg, jako „centrum dowodzenia” nie pozostaje obojętny także wobec percepcji wzrokowej, a jedna z jego półkul wykazuje w tym względzie dominację nad drugą. Podobnie sytuacja wygląda z prawo- i leworęcznością.
Taka przewaga stronna profesjonalnie określana jest jako lateralizacja i może dotyczyć nie tylko oka i ręki, ale też nogi. Nie oznacza to jednak, że praworęczna osoba musi mieć prawe oko dominujące. Występuje bowiem także dominacja krzyżowa, która polega na wyraźnej, czynnościowej przewadze narządów ruchu i zmysłu, lecz nie po tej samej stronie, a po obu stronach ciała. Wariantów takiej dominacji jest kilka. U dzieci może ona powodować problemy z koordynacją wzrokowo-ruchową.
Szacuje się, że 2/3 społeczeństwa jest prawooczna. Bardzo rzadko obserwuje się brak oka dominującego lub tzw. obuoczność (lateralizację nieustaloną).
Dominacja oka – zrób test i sprawdź, które oko jest Twoim dominującym
Test nr 1:
- Znajdź jakikolwiek niewielki przedmiot w odległości kilku metrów od siebie (może to być np. zegar na ścianie, włącznik, mały obrazek).
- Złóż swoje dłonie w taki sposób aby pomiędzy nimi powstał niewielki trójkąt.
- Wyprostuj ręce przed siebie i przez stworzony z Twoich dłoni trójkąt patrz na wybrany przedmiot.
- Następnie zamknij raz jedno raz drugie oko.
Okaże się zapewne, że raz przedmiot był widoczny a raz nie. Oko, którym widziałeś przedmiot jest Twoim okiem dominującym.
Test nr 2:
- Na środku kartki formatu A4 wytnij otwór o średnicy około 2 cm.
- Znajdź przed sobą, w odległości kilku metrów jakiś przedmiot.
- Wyciągnij przed siebie kartkę trzymając ją w obu dłoniach i przez wycięty w niej otwór patrz na wybrany przez siebie przedmiot.
- Teraz zamykaj na zmianę raz jedno raz drugie oko.
Zapewne stało się tak, że podczas patrzenia jednym okiem przedmiot był widoczny, a w trakcie patrzenia drugim przedmiot zniknął. To oko, którym widziałeś wybrany przez siebie przedmiot, jest Twoim okiem dominującym.
A teraz możesz wykonać jeszcze jeden test – spójrz przez dziurkę od klucza albo przez lunetę (zrobioną np. z kartki papieru). Którym okiem spojrzałeś? Jest duża szansa, że zrobiłeś to właśnie swoim okiem dominującym.
Dominacja oka a korekcja prezbiopii
Wyznaczenie dominacji oka jest niezbędne w diagnozie, a następnie korekcji prezbiopii, znanej także jako starczowzroczność. Jedną z najchętniej wybieranych metod korekcji tej wady wzroku jest bowiem monowizja – użycie dwóch soczewek kontaktowych o różnych mocach optycznych (dal – bliż).
Pierwsza z soczewek aplikowana jest na oko dominujące, nią zazwyczaj koryguje się wzrok do dali. Druga soczewka nanoszona jest na oko wspomagające i najczęściej wykorzystuje się ją do korekcji bliży. Dużą zaletą takiego rozwiązania jest fakt, że pozwala ono na wykorzystanie jednego oka do spoglądania w dal, a drugiego np. do czytania.
Jakie soczewki progresywne wybrać, znając swoje oko dominujące?
Jeśli już jesteś po wizycie u okulisty lub optometrysty i dysponujesz wiedzą na temat posiadanej wady wzroku – prezbiopii, oraz wiesz, które oko jest Twoim dominującym, przyszła pora na wybór soczewek. Soczewki kontaktowe przeznaczone do korekcji prezbiopii to soczewki progresywne.
Te, na które warto zwrócić uwagę w pierwszej kolejności pochodzą od Cooper Vision. Dlaczego są godne zainteresowania? Bo dobiera się je właśnie w zależności od tego, na które oko mają być naniesione – dominujące czy niedominujące. Skrót „N” oznacza soczewki do oka niedominującego, a „D” do oka dominującego. Oto przykłady konkretnych produktów:
- Proclear Multifocal typ D i typ N – wysoce uwodnione i o udoskonalonej przepuszczalności tlenowej soczewki miesięcznej wymiany. Charakteryzują się zwiększoną odpornością na gromadzenie osadów.
- Biofinity® Multifocal typ D i typ N – silikonowo-hydrożelowe soczewki, w których wykorzystano nowoczesne technologie, poprawiające ich nawilżenie i tlenoprzepuszczalność. Posiadają dodatkowo delikatne zabarwienie, „podpowiadające” którą stroną założyć soczewkę. Mogą być stosowane w trybie dzień-noc.
- Proclear Multifocal Toric typ D i typ N – doskonale nawilżone i tlenoprzepuszczalne soczewki progresywne toryczne, czyli dla osób, które borykają się jednocześnie z prezbiopią i astygmatyzmem.
Moc: -10,00 do +6,00 D
Addycja: +1,0; +1,5; +2,0; +2,5; +3,0; +3,5; +4,0
Cylinder: -0,75; -1,25; -1,75; -2,25; -2,75; -3,25; -3,75; -4,25; -4,75; -5,25, -5,75
Proclear Multifocal Toric typ D 3 szt.
Moc: -10,00 do +6,00 D
Addycja: +1,0; +1,5; +2,0; +2,5; +3,0; +3,5; +4,0
Cylinder: -0,75; -1,25; -1,75; -2,25; -2,75; -3,25; -3,75; -4,25; -4,75; -5,25, -5,75
Proclear Multifocal Toric typ N 3 szt.
Opracowanie:
Artykuł powstał w oparciu o publikacje naukowe. Zapoznaj się z artykułami zgromadzonymi w poradniku KODANO, aby dowiedzieć się więcej o okularach korekcyjnych i przeciwsłonecznych. W razie wątpliwości skontaktuj się z naszym zespołem optometrystów lub poradź się swojego okulisty. Zagadnienia prezentowane w artykule, szczególnie w przypadku problemów ze wzrokiem, należy skonsultować ze specjalistą.
Realizacja - Zespół optometrystów KODANO Optyk